Стихи

Выпуск №8

Автор: Едильбек Дюйсен

Перевел с казахского языка: Ануар Дуйсенбинов

 

Еділбек ДҮЙСЕН

1782 КМ.

Мұнарасын тұман қамаған мешіт,
Пəрəнжі киген қарындасымдай, меңді.
Бір кездердегі нəп-нəзік үміт
бүгін шыдам кейіпіне көшіп,
Үнсіздік шеңберінде өлді…

Үнсіздік шеңбері-
өртенген кітаптар даусы.
Ондағы тіршілік түсіне ой болып көштік.
Құмығып тіл қатады суфлер сыбырына қарсы
Өртелген кітап ішінен өткен күн өксіп.

Біз де бір іргесінен сауысқан арылмайтын ауыл
Икемсіз өмірге үйренген демде.
Кеудеміздегі «Берлин қабырғасы», ғасырлардай ауыр,
Селк етер емес,
Шығыстан сыңсыған азалы желге.

Алдымызда-Үрей,
төрт табандап жабысқан түнге,
Үрейдің түсіңдегі көлеңкесін көресің күндіз
артыңа қарап:
…екеуміз жел өтіндегі бақбақ басына бірге,
Отыр екенбіз деймін ұлпалар қадап…

Едильбек ДЮЙСЕН

1782 км.

Мечеть с минаретом укутанным в туман
Напоминает сестренку в парандже.
Давняя и робкая надежда сегодня
обратилась терпением,
И погибла в пределах молчания…

Пределы молчания —
голос сгоревших книг.
Мы откочевали мыслями в сон существования.
Твердеет проглоченный  язык,  шепоту суфлера
Из пылающих книг противостоит плачь ушедших дней.

И мы аул со стенами домов которые сороки облюбовали
Привыкли к дискомфорту.
“Берлинская” же “ стена” в груди у нас, тяжела как эпохи
Не шелохнется,
Под скорбным ветром причитающим с востока.

Впереди-Страх,
к ночи прилипший на четвереньках,
Ты видишь тень страха из своего сна когда днем оборачиваешься назад и думаешь:
…оказывается мы вместе сидим на голове у одуванчика,
в центре бури, пушинки вонзая…

ҰЙҚЫСЫРАУ

Əлі есімде…
Жел үйірген қоқыс ішінен ұшқан тарғыл шүберек
Ауыл үстін айналып жүріп
кетеуі кеткен ескі бағанаға ілінді.
Содан бастап, тарғыл түс- ұранға айналды
Тарғыл шүберек- жалауға айналды
Ескілік- беріктік мәніне ауысты
Бағана- қасиетті ағашқа айналды

Мен де бəрі секілді бұған құлай сендім.

Биіктікті батпырауығым жеткен жермен,
Тереңдікті құдық түбіне лақтырылған таспен өлшедім.
Құдірет туралы ашық айтудан қорықтым,
Кейін, ашық айтпаудың құдірет екенін түсіндім.
Жылап аққан қанның өзінен Оған тəн реңді іздедім.
Кейін, Құдайды қарғаған шешем дауысынан селк етіп ояндым…

Жоқ, бұл менің түсім екен деймін.

Терезе түбінде азан даусы ұйып тұр,
Иə, əлбетте!
Естімек үшін терезе ашуға ұмтыламын,
Сайтан алғыр!
Ылғи да құдайсыз кітаптарға сүрініп кетемін.

Жоқ, бұл менің түсім емес деймін…

РЕЧЬ ВО СНЕ

Все еще помню…
Как поднятая ветром вместе с мусором пестрая тряпка
Покружила над аулом
и прицепилась к ветхому столбу.
С тех пор пестрота стала призывом
Пестрая тряпка стала флагом
Старинность стала означать прочность
А столб обратился священным древом.

Я тоже как и все слепо поверил в это.

Высоту измерял воздушным змеем,
Глубину измерял брошенным на дно колодца камнем.
О всемогущем открыто говорить боялся,
Позже понял, что в этом неговорении могущество.
Плакал и в потекшей крови самой искал для Него подходящий оттенок.
Позже, проснулся от голоса матери, проклинавшей Бога…

Нет, это сон, подумал я.

Под окном густеет звук азана,
Ну конечно!
Чтоб услышать его бегу открывать окно,
Черт побери!
Все время спотыкаюсь о безбожные книги.

Нет, думаю, это не сон…

ГҮЛДЕР, ҚАШПАҢДАР!

Мен бұл түсті бұрын да көргенмін,
Қайталап көргім жоқ, досым.
Одан ширек ғасырдан соң шошып оянарымды білемін,
Қалай жорыларын да, сосын.

Көлеңкемді мәңгілікке тапсырған күні
Оның қалшылдап тұрғанын көргем.
Және шындықтың болар-болмас бейнесін
Қолшатырлар артынан, өлген.

Мен тағы да қалғып кетемін.
Құлақ түбінде әдеттегідей ұранға толы жиын
Түсімде:
Жер бауырлап жылжып келіп
Түрегелген құйын…

Гүлдер!
сап түзеп, тұрыңдар тапжылмай
Сүйікті һәм сүйкімсіз Отанды былғағанға дейін.
Мен сендерді көз жасыммен суарармын
Қарашығым құрғағанға дейін.

НЕ БЕГИТЕ, ЦВЕТЫ!

Этот сон уже видел я раньше,
Не хочу его снова смотреть, мой друг.
Знаю я что в испуге проснусь от него четверть века спустя,
И как мне истолкуют его.

В день когда мою тень вечности поручили
Я видел как тень дрожала.
И еще я какой-никакой образ правды увидел
Он тут же исчез под зонтами.

И снова меня дремота одолела.
В ушах привычный сборник призывов
Во сне:
Земля подползает, смещается
Взметнувшийся вихрь…

Цветы!
встаньте в ряд, и ровненько встаньте
Прежде чем замарать любимую да противную Родину.
Буду вас поливать я слезами
Покуда зрачки мои не иссохнут.

ТҮС. ҰМЫТУ

Шеше,
қиранды үй ішінде
Көз жасың кері ағып,
Тоналып
ескі жиһаздар мен бағытын ұмытқан желге
жүр екенсің деймін.

Алдыңнан ауру мысық шыға кеп,
Тұра кеп
мен сүймеген маңдайыңа жабыса кетіп,
жібермейді екен деймін.

Есімде қалғаны…

Сынған терезе сыртында
Самайыңдағы көк тамырлардай
Найзағайдың жарқ еткені ғана.
Ішінен жабылған есік сыртында қалғаным ғана.

«Мен үшін келіп тұр» дегенің ғана.

Есімде қалғаны.

СОН. ЗАБВЕНИЕ

Мать,
В заваленном доме
Слезы твои потекли наверх,
Думаю, ты уходишь за ветром забывшим
свое направление, вместе со старой похищенной
мебелью.

Думаю, перед тобой появилась больная кошка,
Встала перед тобой
и прильнула ко мной нецелованному лбу твоему,
не отпустит.

Все, что я помню…

Это только молнии блеснувшие
За разбитым окном
Как вены у твоих висков.
Только то что я остался один за закрытой дверью.

Только твое «Приходи ради меня».

Все, что я помню.

КҮМӘН

Ымырт қараңғысында бақ ішіне аттадым
аттады менімен бірге
бейтаныс қара күшік.

Көз байланарлық жарық қараңғы,
Құлақ тұндырарлық айқай үнсіздік.

Үнсіздік даусы неге тым әлсіз?
Жарық пердесі неге тым жұқа?

Ымырт қараңғысында бақ ішіне аттадым
аттады менімен бірге
бейтаныс қара күшік.

Біз бірге сезінгендей болдық
Айналамызда жасыл ағаштар бардай
Астымызда адастырмайтын жол бардай
Дәл қазіргі уақыт бірде өткен күнге,
Өткен күн- асыраушымызға айналардай.

Кенет…
Бақ ортасында күшік ұлый бастады:
қоңыраулы түйелер керуені адасып барады
имамның сылтып басқаны
аспан төсінде жұлдыздардың шыңғырып аққаны
көшелердің ауыр күрсінгені

Ымырт қараңғысында бақ ішіне аттадым
аттады менімен бірге
адасқан қара күшік.

СОМНЕНИЕ

В темноте сумерек я вошел в сад
со мной вошел
незнакомый черный щенок.

Темно ярко хоть глаз выколи,
Оглушающая тишина крика.

Отчего голос тишины так слаб?
Отчего пелена света так тонка?

В темноте сумерек я вошел в сад
со мной вошел
незнакомый черный щенок.

Кажется мы вместе почувствовали
Будто вокруг зеленые деревья
Будто под нами надежная тропинка
Будто сейчас превращается во вчера,
А вчера — в нашего кормильца.

Вдруг…
Щенок стал лаять посреди сада:
верблюжьи караваны звеня колокольчиками заблудились
имам прихрамывая идет
с груди небес визжа падают звезды
улицы тяжело вздыхают

В темноте сумерек я вошел в сад
со мной вошел
заблудший черный щенок.